නාම පදයි ළමා කවියයි

නාම පද

“සප්‍රාණික සියලුම සතුන් හා අප්‍රාණික සියල්ල හැඳීන්වීමට භාවිත වන නාම” නාම පද ලෙස නිර්වචනය කළ හැකි ය. පුද්ගලයකු, තැනක්, දෙයක්, පිළිබඳ අර්ථයක් දෙන පද නාම පද වශයෙන් හැඳීන්විය හැකි ය.

පුද්ගල නාම පද, සත්ත්ව නාම පද, ද්‍රව්‍ය නාම පද , ස්ථාන නාම පද වශයෙන් නාම පද වර්ග කිහිපයක් තිබේ. ප්‍රාණවාචී නාම පද සහ අප්‍රාණවාචී නාම පද වශයෙන් ද නාම පද වර්ග කළ හැකි වේ.

සිංහල භාෂාවෙහි ඇති පද අතරින් අතිවිශාල සංඛ්‍යාවක් ඇති පද වර්ගය වන්නේ නාම පදයි.

පුංචි ගෙදර පොඩි ලෝරා

චාල්ස් ඇගේ අප්පච්චී
කැරොලින් අම්මා වෙච්චී
මාර්තා ඇයගේ ආච්චී
ලෝරා ඉන්ගල්ස් පැංචී

මේරි ඇගේ අක්කා වුණා
කේරි ලොකුම නංගි වුණා
ග්‍රේස් පොඩිම නංගි වුණා
ලෝරා මද්දුමිය වුණා

විස්කොන්සින් මහ වනයේ
ලී ගෙදරක කල් ගෙව්වේ
තැනිතලාවෙ දුව පැන්නේ
ලෝරා නම් ඇය වන්නේ

රිදී විල්තෙරේ සිටියා
මිදි ඔය අසබඩ විසුවා
සීත කාලෙ දුක් වින්දා
කුඩා නගරයෙත් සිටියා

අප්පච්චිගෙ රවිකිඤ්ඤා
නාදෙට ඈ කන් දුන්නා
සුරතල් ජැක් බලු පැටවා
සමඟින් ලෝරා නැටුවා

රැලි රැලි තොප්පිත් දාලා
අත් දිග ගවුමක් ඇඳලා
රස රස කෑමත් හදලා
ලෝරා සතුටින් සිටියා

මෙම කවියෙන් හමු වූ නාම පද

චාල්ස් – පුද්ගල නාම පද

අප්පච්චී – පුද්ගල නාම පද

අම්මා – පුද්ගල නාම පද

ආච්චී – පුද්ගල නාම පද

කැරොලින් – පුද්ගල නාම පද

මාර්තා -පුද්ගල නාම පද

ලෝරා – පුද්ගල නාම පද

මේරි – පුද්ගල නාම පද

කේරි – පුද්ගල නාම පද

ග්‍රේස් – පුද්ගල නාම පද

අක්කා – පුද්ගල නාම පද

නංගි – පුද්ගල නාම පද

මහ වනය – ස්ථාන නාම පද

ලී – ද්‍රව්‍ය නාම පද

ගෙදර – ස්ථාන නාම පද

ඔය – ස්ථාන නාම පද

නගරය – ස්ථාන නාම පද

රවිකිඤ්ඤා – ද්‍රව්‍ය නාම පද

ජැක් – පුද්ගල නාම පද

බලු පැටවා – සත්ත්ව නාම පද

තොප්පි – ද්‍රව්‍ය නාම පද

ගවුමක් – ද්‍රව්‍ය නාම පද

*************************

පිරුළක් සැදුණු හැටි

තැනට හෙවත් අවස්ථාවට ගැළපෙන ආකාරයට විශාල අර්ථයක් ප්‍රකාශ කිරීම වෙනුවට කෙටි වැකියක් යොදා ගැනීම සිංහල භාෂාවේ බහුලව සිදු කරනු ලැබේ. මෙය ප්‍රස්තාව පිරුළු ලෙස හඳුන්වයි. ”සුදුසු අවස්ථාවට ප්‍රයෝජන ලබාගැනීම සඳහා අනුන්ගෙන් ලබාගත් වැකි” යන තේරුම ද ප්‍රස්තාව පිරුළු හැඳීන්වීමට යෙදිය හැකි ය . මෙම පිරුළු ඇතැම්විට උපහාසාත්මක ප්‍රකාශ ඉදිරිපත් කිරීමට ද යොදා ගනී. මෙම ප්‍රස්තාව පිරුළු බොහොමයක් බිහිවීමට පසුබිම් වූ ජන කතන්දර ද තිබේ. අද අපි ‘නරියා මිදි ඇඹුල් කිව්වා වගෙයි ‘යන ප්‍රස්තාව පිරුළට පසුබිම් වූ ජන කතන්දරය හඳුනා ගනිමු.

නරියා මිදි ඇඹුල් කිව්වා වගෙයි

එය ඉතා උණුසුම් දිනයක් විය . දැඩි ලෙස වතුර පිපාසයෙන් සිටි නරියෙක් සෙමින් සෙමින් වනාන්තරයක් මැදින් ඇවිදගෙන ගියේය. මෙසේ යනවිට නරියා මිදි පොකුරුවලින් පිරුණු මිදි වැලක් දුටුවේය. එහි හොඳීන් පැසුණු මිදි පොකුරක් ද තිබෙනු නරියා දුටුවේය. මිදි වැල අසලට ගිය නරියා මිදි පොකුර දෙස බලමින් තොල කට ලෙව කෑමට පටන් ගත්තේය.

මිදි යුෂවලින් තමන්ගේ පිපාසය නිවා ගැනීමට හැකි වේවි කියා සිතූ නරියා,

අලංකාර මිදි පොකුර කෙසේ හෝ ලබා ගැනීමට සිතුවේය. එහෙත් මිදිවැල තිබුණේ ඉතා උසින් ය. නරියා මිදි පොකුර වෙතට උඩ පැන්නේය. එහෙත් නරියාට මිදි පොකුරට ළං වෙන්නට නොහැකි විය. නරියා දෙවැනි වතාවටත් ශක්තිය අරගෙන උඩ පැන්නේය. ඒ වතාවේදීත් නරියාට මිදි පොකුරට ළංවීමට නොහැකි විය.

මේ ආකාරයට නරියා කිහිප වතාවක්ම උඩ පැන්නත් මිදි පොකුරට ළං වෙන්නට නරියාට හැකි වූයේ නැත. ඉන්පසු නරියාට දැඩි ලෙස කේන්ති ගියේය. කෝපයක් සහ නොසන්සුන්බවක් ඇති විය. නරියා ආපසු යෑමට හැරුණේය. එවිට මිදි වැලේ සිටි ලේනෙක්

“ඇයි නරිහාමි මේ තරම් උඩ පැනලත් මිදි කන්නේ නැතුව යන්නේ?“ කියා නරියාගෙන් ඇසුවේය.

“ඒවා හරිම ඇඹුල්. චිහ් කවුද ඒ මිදි කන්නේ? මට එපා ඒ මිදි“ එසේ කියමින් නරියා යන්නට ගියේය.

කෙනෙක් තමන්ට යමක් ලබාගත නොහැකි වූ විට ඒ දෙය පහත්කර සලකමින් එයට අපහාස කිරීමට කටයුතු කරන විට ගැමියෝ ‘ නරියා මිදි ඇඹුල් කිව්වා වගෙයි’ යනුවෙන් පැවසීමට පුරුදු වී සිටිති.

******************************

කතන්දරය කියවා සමාන පද සොයමු

විශාල පොත් සහ කුඩා පොත්

එකමත් එක පොත් සාප්පුවක ළමා පින්තූර කතා පොත් දුකින් පසු විය. එහි සිටි විශාල හා ප්‍රසිද්ධ පොත් ළමා පොත් දෙස බලමින් මෙසේ පැවසීය.

“ඔයාලාට පොත් කියලා කියන්නත් අමාරුයි. ඔයාලගෙ පිටුවල අකුරු තියෙන්නෙත් ටිකයි. වැඩිපුරම තියෙන්නේ පින්තූර විතරයිනේ“

කුඩා අකුරින් ලියන ලද පිටු විශාල ප්‍රමාණයක් තිබූ එක් පොතක් ආඩම්බරයෙන් මෙන් එසේ පැවසුවේය.

“අපි මේ පොත් සාප්පුවේ වැඩ කරන අයට ඔයාලාව අප අසලින් තැබීමට ඉඩ දෙන්නේ නෑ. ඔයාලා ඇත්තටම සැබෑ පොත් නෙවෙයි ” ඉතා බැරෑරුම් හා විසිතුරු තවත් පොතක් පැවසුවේය.

අසරණ ළමා පොත්වලට පොත් සාප්පුවල හෝ පුස්තකාලවල කුඩා කොනකවත් රැ¼දී සිටීමට ඉඩක් ලැබුණේ නැත. ඒවාට අට්ටාලවල සහ ගබඩාවල ගොඩ ගැසී සැඟවී සිටීමට සිදු විය.

විශාල පොත්වලට හරිම සතුටුයි. ඉන්පසු පොත් සාප්පුවලට ආවේ බුද්ධිමත් වැඩිහිටියන් පමණි.

දඟකාර ළමයින් එහි නොඑන නිසා ඔවුන්ට හිංසා වේ යැයි හෝ ඔවුන්ගේ පිටු විනාශ වේ යැයි කියා තවදුරටත් විශාල පොත් බිය විය යුතු නැත . තමන්ගේ පිටු ඉරා අපිරිසුදු කරන ළමයින් පැමිණේවියැයි කියා දැන් විශාල පොත් වධ විය යුතු නැත.

වසර ගණනාවක් ගෙවී ගිය අතර, පුස්තකාලවලට පාඨකයන් ලෙස පැමිණියේ වැඩිහිටියන් පමණි. පුස්තකාලයකට නොපැමිණි සියලුම දරුවෝ කාලයත් සමඟ වැඩිහිටියන් බවට පත් වූහ.

“දැන් එයාලට පුළුවන් ඇතුළට ඇවිත් අපිව හම්බවෙලා අපේ ප්‍රඥාව අගය කරන්න. අපිව ඇති තරම් කියවා බලන්න” විශාල පොත් එසේ සිතූහ.

එහෙත් සිදු වූයේ වෙනත් දෙයකි. ළමා පොත් නොකියවා ළමා විය ගෙවා වැඩිහිටියන් බවට පත් වූ කිසිවකුට විශාල පොත් ගැන උනන්දුවක් තිබුණේ නැත. ඒවා දිග වැඩියි! විශාල වැඩියි! ඔවුන් එසේ කියවන්නේ කෙසේද?

ඔවුන් ළමා වියේදී කිසි විටෙකත් කිසිම පොතක් කියවා නොතිබුණේ නම්, වැඩිහිටි වූ පසු එකවර පිටු ගණනාවක් තිබෙන විශාල පොත් කියවීමට පෙළඹේවි ද?

විශාල පොත් මංමුළා සහගත තත්ත්වයට විය. පොත් සාප්පු වැසී යමින් තිබිණි. පුස්තකාල ද අබලන් විය. කිසිවෙක් විශාල පොත් කියවීමට පැමිණියේ නැත. අත්හැර දැමූ

අමතකකර දැමූ තත්ත්වයකට විශාල පොත් ද පත් විය. මෙයට පිළියමක් පතා ඔවුහු එක් වී රැස්වීමක් සංවිධානය කළහ. විශාල පොත් එකිනෙක විශාල පොත් කියවන්නට පටන් ගත්තේ ය. ඔවුන්ගේම පිටු මිලියන ගණනක් කියවා එහි ඇත්තේ එකම විසඳුම බව විශාල පොත් සොයා ගත්තේ ය. ළමා පොත් පුස්තකාලවලින් හෝ පොත්හල්වලින් ඉවත් කළ නිසා ළමා පාඨකයන් සියලුදෙනා පුස්තකාලවලින් ඈත් වී ගොස් ඇත. ළමා වියේදී පොත් ඇසුරු නොකළ නිසා ඔවුන් වැඩිහිටි වූ පසු පුස්තකාලවල පොත් කොපමණ තිබුණත් ඔවුන් ඒවා කියවීමට පෙළඹෙන්නේ නැත. විශාල පොත් ළමා පොත්වලින් සමාව ඉල්ලුවේ ය. නැවතත් පුස්තකාල තුළට විත් රාක්කවල සිටින ලෙස ළමා පොත්වලින් ඉල්ලන ලදි.

ආපසු පැමිණි ළමා පොත්වලට පුස්තකාලයේ හොඳම රාක්කවල ඉඩ ලැබිණි. ඉන්පසු ළමයි නැවතත් පුස්තකාල වෙත පැමිණෙන්නට වූහ.

විශාල පොත්වලට ආදරය කරන වැඩිහිටියන් බවට ළමයින් පත්කරවා ගැනීමට ඔවුන් සමත් වූයේ එලෙසිනි.

වචන කිහිපයක් සහ පින්තූර රාශියක් ඇති පොත් සැබෑ පොත් නොවේ යන ආකල්පය ඉන්පසු සියලුදෙනාගේ සිත්වලින් ඉවත් වී ගියේය.

ස්පාඤ්ඤ ජාතික ලේඛක Pedro Pablo Sacristán විසින් රචිත කතාවක් ඇසුරිනි.

සමාන පද යනු

සමාන අර්ථ සහිත පද සමානාර්ථ පද හෙවත් සමාන පද ලෙස හඳුන්වයි. ඇතැම් පදවලට සමාන අර්ථයක් දෙන පද ගණනාවක් ඇති අතර, ඇතැම් පදවලට සමාන අර්ථ දෙන පද ඇත්තේ කිහිපයක් පමණි. සමාන පද පර්යාය පද ලෙස ද හඳුන්වයි.

මෙම කතාවෙහි දැක්වෙන ඇතැම් පදවලට සමාන පද

පොත් – ග්‍රන්ථ, පුස්තක, ගත්

දුකින් – කනගාටුවෙන්, කනස්සල්ලෙන්

ආඩම්බරයෙන් – උඩඟුවෙන්,

විශාල – ලොකු, දැවැන්ත,මහත්

ප්‍රසිද්ධ – ප්‍රකට, පරසිඳු

අකුරු – අක්ෂර

කුඩා – පුංචි, සුළු, සිඟිති, ක්ෂුද්‍ර

බැරෑරුම් – බරපතළ

විසිතුරු – විචිත්‍රවත්

බුද්ධිමත් – නැණවත්, ඥානවන්ත

පිළියමක් – විසඳුමක්

අපිරිසුදු – අපවිත්‍ර, කිලිටි

පුස්තකාල – පොත්ගුල්

ආපසු – නැවත, යළි

ආකල්පය – අදහස

************************************

උපමා හඳුනා ගනිමු

කිසියම් වස්තුවක් තවත් වස්තුවකට සමාන කර දැක්වීම උපමාවක් ලෙස හැඳීන්වේ.

උපමාවකදී මෙන්, සේ, වැනි, බඳු, ලෙස, අයුරු , විලස වැනි නිපාත පද යොදා ගැනේ.

උපමාවට බඳුන් වන වස්තුව උපමේය වන අතර, එය වර්ණනා කරන යෙදුම උපමාව නම් වේ.

පහත පරිච්ඡේදය කියවා උපමා කිහිපයක් හඳුනා ගනිමු.

එදින පසළොස්වක පොහොය දිනයක් විය. උදෑසනින්ම අවදි වූ නිමාලි සහ නඳුනි සුදු ළමා සාරියෙන් සැරසුණේ අත්තම්මා සමඟ සිල් සමාදන් වීමට පන්සල් යෑමට ය. ඔවුන් දුටු අම්මා පැවසුවේ “අද දෙන්නා කිරි කොක්කු වගේ සුදුයි” කියා ය. මවට වැඳ අත්තම්මා සමඟ ඔවුහු පන්සල වෙත ගමන් කළහ. මඟදී ඔවුන්ට සුදට සුදේ පිපුණු කෝපි මල් දැක ගත හැකි විය. කුඩා කෝපි මල් පෙනුණේ කුඩා මුතු ඇට ලෙස ය. සුදු අරලියා ගස ද සුදු මලින් පිරී ගොස් තිබුණෙන් එය දිස් වූයේ ද සුදු ඇඳගත් උපාසකයෙක් මෙන් ය. පන්සල වෙත ගිය ඔවුහු සිල් සමාදන් වූහ. සවස් කාලයේ ස්වාමීන් වහන්සේ දෙසූ බණ අසා හිරු දුටු පිනි විලස ඔවුන්ගේ සිත්වල තිබූ විඩාව දුරු වී ගියේය. සැන්දෑව වන විට රන් පිඟානක් සේ වටකුරු පුන් සඳ අහසේ පායන්නට විය. සිල් පවාරණය කළ නිමාලි, නඳුනි සහ අත්තම්මා රෑ බෝවන විට ආපසු නිවෙසට පැමිණියහ.

මෙහි දැකගත හැකි උපමා

කිරි කොක්කු වගේ සුදුයි

කුඩා මුතු ඇට ලෙස

සුදු ඇඳගත් උපාසකයෙක් මෙන්

හිරු දුටු පිනි විලස

රන් පිඟානක් සේ වටකුරු

 

හර්ෂණී ගමගේ

වර්තමානයේ බොහෝ පුද්ගලයන් අන්තර්ජාලය යොදා ගෙන තමන්ගේ කටයුතුවල නිරතවීමේ ප්‍රවණතාවක් තිබේ. මේ නිසා අන්තර්ජාලය නැතිවම බැරි දෙයක් වී අවසන් ය. වර්තමානයේ දුවලා පුතාලා අන්තර්ජාලය පරිහරණය කිරීමේදී ඔවුන්ට ඇති වන විවිධ දුෂ්කරතා සහ විවිධ ඇබ්බැහිවීම් පිළිබඳ වර්තමානයේදී අප කතා කළ යුතුයි. මේ පිළිබඳ ‘මිහිරයි පාසලයි’ වෙතින් මෙවර මීගමුව හරිශ්චන්ද්‍ර විද්‍යාලයේ විදුහල්පති විමුක්ති දේශප්‍රිය මහතාගෙන් අපි තොරතුරු විමසුවෙමු.

” මම නම් කියන්නේ වර්තමානයට අන්තර්ජාලය ඉතා අවශ්‍යයි කියලා. එයින් අප ලෝකය පිළිබඳ දැන ගන්නවා. ඒත් අප මේ දැන ගැනීමේදී ඉතා පරිස්සෙමින් එය කළ යුතුයි. අප අන්තර්ජාලය පරිහරණය කිරීමේදී කළ යුතු සහ නොකළ යුතු දේවල් පිළිබඳ බෙහෙවින් කල්පනා කළ යුතුයි. සමහර දරුවන් මේ පිළිබඳ එතරම් සැලකිලිමත් වන්නේ නැහැ. මේ නිසා වැඩිහිටියන් වශයෙන් අප ඔවුන්ව මෙහෙය විය යුතුයි. සමාජ මාධ්‍යජාලා පරිහරණය මේ වන විට ප්‍රබල ලෙස සමාජයේ තිබෙනවා. ඒ නිසා දරුවන් එයින් ආරක්ෂා කරගැනීම සඳහා කල්පනාකාරීව කටයුතු කළ යුතුයි. අපේ පාසලේ දරුවන්ට අප බොහෝ විට අවවාද දෙනවා. ඒ අයට ලෝකය ගැන දැන ගැනීමට අන්තර්ජාලය අවශ්‍යයි. එහෙම වුණත් අධ්‍යාපනික වැඩ අතපසුකරමින් අන්තර්ජාලය ඔස්සේ සැරිසැරීම යෝග්‍ය නැහැ.”

” අපේ කාලයේදී අප දැනුම හෙව්වේ පොතින් පතින්. එහෙත් අද ඊට වඩා මුළුමනින්ම වෙනස්. බොහෝදෙනා දැනුම හොයන්නේ අන්තර්ජාලයෙන්. පාසල් මාධ්‍ය කව යොදා ගනිමින් දරුවන් දැනුම්වත් කරන්නේ මේ නිසායි. දරුවන් ඔවුන්ගේ හිතුමතේ කටයුතු කරන්නේ නැතිව වැඩිහිටියන්ගේ උපදෙස් පරිදි කටයුතු කළහොත් යහපතක් ඇති වේවි. අනාගත ලෝකයේ දැනුම් කේන්ද්‍රයකට ඒකරාශී වීම එතරම් පහසු නැත. එසේ ඒකරාශී වීම සඳහා අප ප්‍රඥාවෙන් යුතුව කටයුතු කළ යුතුයි.”

” ඒ කාලයේ අපේ වීරයන් වූයේ පොත්වල හිටිය චරිතයි. එහෙත් වර්තමානයේ දරුවන්ගේ වීරයන් වන්නේ කාටූන් චරිතයි. මම හිතන්නේ ඒක එච්චර හොඳ දෙයක් නෙවෙයි. දරුවන් කරන වැරැදි දේවල් අප පහදලා දිය යුතුයි. ඒ වගේම පැරැණි ගද්‍ය පද්‍ය පිළිබඳ ද ඔවුන් දැනුම්වත් කළ යුතුයි. එසේ නොකළහොත් අපේ අනාගත පරපුරට අපේ සම්භාව්‍ය සාහිත්‍ය ගැන අවබෝධයක් නැති වෙනවා. මම හිතන්නේ ඒක එතරම්ම හොඳ දෙයක් නෙවෙයි. ”

” කෘත්‍රිම බුද්ධිය, රොබෝ තාක්ෂණය, මේ වගේ දේවල්වලට වර්තමාන දරුවන් කැමැතියි. ඒ නිසාම ඒ සම්බන්ධයෙන් වැඩි අවධානයක් යොදා ඉගෙන ගන්න ඔවුන් කැමැත්තක් දක්වනවා. එහි වරදක් මම දකින්නේ නැහැ. එහෙත් ඒ වගේම අනෙකුත් අධ්‍යයන කටයුතු සඳහා ද අවබෝධයෙන් අවධානයක් යොමු කළ යුතුයි. වර්තමානයේ අධ්‍යාපනය ලබන්නේ වර්ෂ දෙදාහෙන් පසුව ඉපදුණු ළමයින්. ඒ අය කොහොමත් තාක්ෂණයත් එක්ක තමයි ජීවත් වෙන්නේ. ඒකෙ වැරැද්දක් කියන්න බැහැ. එහෙත් ඒ සියල්ල තෝරා බේරා ගන්න තරම් අප දැනුම්වත් විය යුතුයි. ඒ කියන්නේ අප සෑම විටම අපට ගැළපෙන ආකාරයට ඒවා ගළපා ගත යුතුයි. නැතිනම් එතැන අර්බුදයක් නිර්මාණය වෙනවා. ගුරුවරු සෑම විටම දරුවන්ගේ අවශ්‍යතා හඳුනා ගත යුතුයි. එතකොට ප්‍රශ්නයක් ඇති වන්නේ නැහැ. අපේ පාසලේ දරුවන් හාරදහසක් පමණ ඉන්නවා. ගුරුවරු එකසිය හැත්ත හතක් ඉන්නවා. ඒ වගේම පළමු ශ්‍රේණියේ සිට දහතුන ශ්‍රේණිය දක්වා පන්ති තිබෙනවා. ගණිතය, විද්‍යාව, වාණිජ, කලා, මේ හැම අංශයක්ම තියෙනවා. ඒක ඇත්තෙන්ම අපේ පාසලට ශක්තියක්. ඒධ් තාක්ෂණය, රොබෝ තාක්ෂණය මේ කුමක් තිබුණත් කමක් නෑ. දරුවන් විනය ගරුක විය යුතුයි.”

ඔහුගේ බලාපොරොත්තු ඒ අයුරින්ම ඉටු වේවා.

රූපාන්ති බුලත්සිංහල

ඡායාරූප- පාසලේ ඡායාරූප සංගමය

විදේශීය තොරතුරු

1. වැඩිම රත්රන් ප්‍රමාණයක් නිෂ්පාදනය කරන රට කුමක් ද?

2. පෙනිසිලින් (penicilin) සොයා ගත්තේ කවුරුන් ද?

3. ඩයිනමයිට් (Dynamite) සොයා ගත්තේ කවුරුන් ද?

4. ජංගම දුරකතනය සොයා ගත්තේ කවුරුන් ද?

5. ලෝකයේ දිගම ගඟ කුමක් ද?

6. ලෝකයේ උසම දිය ඇල්ල කුමක් ද?

7. ලෝකයේ ලොකුම දිය ඇල්ල කුමක් ද?

8. සහල් නිෂ්පාදනය වැඩි වශයෙන් සිදු කරන රාජ්‍ය කුමක් ද?

9. මුලින්ම පෝසිලේන් භාණ්ඩ නිපද වූ ජාතිය කවුද?

10. ලෝකයේ ප්‍රථම පරමාණු බලාගාරය ඉදිකළේ කවදා ද?

11. ලොව විශාලතම කාන්තාරය කුමක් ද?

12. ලොව වැඩිම ජනගහනයක් ඇති රට කුමක් ද?

13. ලෝකයේ ගැඹුරුම සාගරය කුමක් ද?

14. ලෝකයේ වැඩිම රටවල් ප්‍රමාණයක් ඇති මහද්වීපය කුමක් ද?

15. යුරෝපයට හා ආසියාවට අයත් රට කුමක් ද?

‍16. ලෝකයේ ඇති කුඩාම රට කුමක් ද?

17. ලෝකයේ විශාලතම දූපත කුමක් ද?

18. ලෝකයේ විශාලතම ගිනි කන්දකුමක් ද?

19. මුහුදේ ගැඹුරුම ස්ථානය කුමක් ද?

20. කහ ගංගාව යැයි හඳුන්වන්නේ කුමක් ද?

විද්‍යාත්මක හේතු

1. ගසේ දල්ල කැපූ පසු අංකුර වැවෙන්නේ ඇයි?

2. වර්ෂාවෙන් පසු දේදුන්න හට ගන්නේ ඇයි?

3. මිනිස් සිරුරේ ඇති කුඩාම අස්ථිය කුමක් ද?

4. අයිස් කැට ජලයේ පාවෙන්නේ ඇයි?

5. ජෛව විවිධත්වය යනු කුමක් ද?

6. ජල බිඳුවෙන් ගින්නක් උපදින්නේ කෙසේ ද?

7. උණුසුම් කරන විට පාන් පිපෙන්නේ ඇයි?

8. සබන් ඇසට වැටුණු විට ඇස් දන්නේ ඇයි?

9. ගස්වල පත්‍ර කොළ පාට වන්නේ ඇයි?

10. ගස්වල කොළ වැටෙන්නේ ඇයි?

11. සීතල කාලගුණයක දී යකඩවලින් සාදන ලද හැන්දක් හා ලීවලින් සාදන ලද හැන්දක් ඇල්ලූ විට, යකඩවලින් සෑදූ හැන්දෙන් සීතලක් දැනෙන්නේ ඇයි?

12. පිරිසුදු කිරීමේ දී කහ කුඩු යොදා ගන්නේ ඇයි?

13. උණුසුම් වතුර නාන විට නිර්මාණාත්මකභාවය වැඩිවෙනවා ද?

14. හතු හෙවත් බිම්මල් අයත් වන්නේ කුමන රාජධානියට ද?

15. රයිනෝසිරස්ගේ අං සෑදී ඇත්තේ කුමකින් ද?

16. රයිනෝසිරස්ගේ අංවල ඇති විශේෂත්වය කුමක් ද?

17. ලුණු වැඩිපුර ශරීරගත වීම රුධිර පීඩනයට බලපානවා ද?

18. සිරුරේ ඇති විශාලතම අවයවය කුමක් ද?

19. දියවිදූ යනු කවුරුන් ද?

20. නින්ද කොටස් තුනකට වෙන් වේ. එයින් වැඩිම වේලාවක් නිදාගන්නා නින්ද කුමක් ද?

දේශීය තොරතුරු

1. ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු අච්චු කන්තෝරුව කුමක් ද?

2. නුවරඑළිය අයත් වන්නේ කුමන පළාතට ද?

3. බෞද්ධ ප්‍රබෝධයේ වැදගත් සන්ධිස්ථානයක් ලෙස හැඳීන්විය හැකි වේදිකාවක පැවැත්වූ ප්‍රසිද්ධ විවාදය කුමක් ද?

4. මහනුවර රාජධානියේ අවසාන සිංහල රජු කවුරුන් ද?

5. ශ්‍රී ලංකාවේ පළමුවැනි රාජධානිය කුමක් ද?

6. කෝට්ටේ රාජධානයේ දී පැමිණි යුරෝපීය ජාතිකයන් කවුද?

7. ශ්‍රී ලංකාවේ උසම කන්ද කුමක් ද?

8. ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු ජනාධිපතිවරයා කවුරුන් ද?

9. ශ්‍රී ලංකාවේ දෙවැනි රාජධානිය කුමක් ද?

10. කතරගම පුදබිම පිහිටා ඇත්තේ කුමන දිස්ත්‍රික්කයක ද?

11. මහනුවර ඇත් පංතියේ යුවරජුන් කවුරුන් ද?

12. අගනුවර ඇත් පංතියේ යුවරජුන් කවුරුන් ද?

13. කතරගම විශාලතම ඇතා කවුරුන් ද?

14. මහනුවර ඇත් පංතියේ නායකයා කවුරුන් ද?

15. ශ්‍රී ලංකාවේ ලොකුම හස්තියා කවුරුන් ද?

16. ක්‍රි.ව. 1215 දී ශ්‍රී ලංකාව ආක්‍රමණය කළේ කවුරුන් ද?

17. මහනුවර රාජධානිය ඉංග්‍රීසින් විසින් යටත් කර ගත්තේ කුමන වසරේදී ද?

18. පෙර වස් විසීම ආරම්භ කරන්නේ කවදා ද?

19. පසු වස් විසීම ආරම්භ කරන්නේ කවදා ද?

20. ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම වැව කුමක් ද?

කලා තොරතුරු

1. 1972 වර්ෂයේ තිරගත වූ නිධානය සිනමා පටයේ අධ්‍යක්ෂවරයා කවුරුන්ද?

2. පරෙවි සන්දේශය රචනා කරන ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

3. 1963 වර්ෂයේ තිරගත වූ ගම්පෙරළිය සිනමා පටයේ අධ්‍යක්ෂවරයා කවුරුන්ද?

4. කෝකිල සන්දේශය රචනා කරන ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

5. මාණික්කාවත කවුරුන් විසින් රචිත කෘතියක්ද?

6. 1970 වර්ෂයේ තිරගත වූ තුංමං හන්දිය සිනමා පටයේ අධ්‍යක්ෂවරයා කවුරුන්ද?

7. පළමු සිංහල නවකතාව කුමක්ද?

8. මහාවංශය කෘතිය රචනා කරන ලද්දේ කුමන රජ දවසේද?

9. මහාවංශයේ ඇතුළත් පරිච්ඡේද සහ ගාථා ප්‍රමාණය කොපමණද?

10. කොහොඹා කංකාරිය ශාන්ති කර්මය අයත් වන සම්ප්‍රදාය කුමක්ද?

11. සතර අභිනයට අයත් අංග මොනවාද?

12. ගුරු ගීතය නවකතාව රචනා කළේ කවුද?

13. යුද්ධය හා සාමය නවකතාව රචනා කරන ලද කතුවරයා කවුරුන්ද?

14. උපමා කතා ලිවීම සම්බන්ධයෙන් ප්‍රසිද්ධියට පත් තැනැත්තා කවුරුන්ද?

15. ශ්‍රී ලංකාවේ පැරැණිම ගී පොත කුමක්ද?

16. පිනෝකියෝ නවකතාව රචනා කරන ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

17. බ්‍රිටනිකා විශ්වකෝෂය ආරම්භ වූ වර්ෂය කුමක්ද?

18. චීනයේ පැරැණිම පුවත්පත නම් කරන්න

19. ජාත්‍යන්තර පුවත්පත් කලාවේදීන්ගේ දිනය කවදාද?

20. ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු ඉංග්‍රීසි සිංහල ශබ්දකෝෂය ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද්දේ කවුරුන් විසින් ද?

නව සොයා ගැනීම්

1. විදුලි බල්බය සොයාගන්නා ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

2. ෆැක්ස් යන්ත්‍රය සොයා ගන්නා ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

3. රසදිය උෂ්ණත්වමානය සොයා ගන්නා ලද්දේ කුමන වර්ෂයේද?

4. පරිගණකය නිෂ්පාදනය කළ පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

5. පෙන්ඩියුලම් ඔරලෝසුව සොයා ගන්නා ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

6. ගුරුත්වාකර්ෂණ බලය සොයා ගන්නා ලද පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

7. රේඩියම් ,පොලෝනියම් යන ලෝහ වර්ග සොයාගන්නා ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

8. දුරකතනය සහ මයික්‍රොෆෝනය යන උපකරණ ලෝකයට හඳුන්වා දෙනු ලැබුවේ කවුරුන් විසින්ද?

9. රූපවාහිනිය ලොවට හඳුන්වා දුන් පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

10. ටූත්පික් සොයාගත්තේ කවුද?

11. වාෂ්ප එන්ජිම ලොවට හඳුන්වා දුන් පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

12. වසූරිය එන්නත මුල්ම වරට හඳුන්වා දුන් පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

13. බ්‍රේල් ක්‍රමය ලොවට හඳුන්වා දුන් පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

14. පැස්ටරීකරණය හා ජල භීතිකා එන්නත ලොවට හඳුන්වා දීමට මුල් වූ පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

15. ප්‍රථම ගුවන්යානය ලොවට හඳුන්වාදීමට මුල් වූ පුද්ගලයන් කවුරුන්ද?

16. ප්‍රථම තැපැල් මුද්දරය ලොවට ඉදිරිපත් කරන ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

17. ග්‍රැමෆෝනය සොයා ගත්තේ කවුරුන්ද?

18. විද්‍යුත් තැපෑල සොයා ගන්නා ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?

19. කාබන් මයික්‍රොෆෝනය සොයාගත් පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

20. වැකූම් ප්ලාස්කුව සොයාගත් පුද්ගලයා කවුරුන්ද?

 

දේශීය තොරතුරු – පිළිතුරු

1. ලංකෝපකාර අච්චු කන්තෝරුව

2. මධ්‍යම පළාතට

3. පානදුරා වාදය

4. වීර පරාක්‍රම නරේන්ද්‍රසිංහ

5. අනුරාධපුර රාජධානිය

6. පෘතුගීසින්

7. පිදුරුතලාගල කන්ද

8. විලියම් ගොපල්ලව මහතා

9. පොළොන්නරුව රාජධානිය

10 හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයේ

11. සිංහ රාජා

12. කෝට්ටේ රාජා

13. වාසනා ඇතා

14. ඉන්දි රාජා

15. යක්කල ගජබා හස්තියා

16. සොළීන්

17. ක්‍රි.ව.1815

18. ඇසළ පුර පසළොස්වක පොහෝ දින

19. නිකිණි පුර පසළොස්වක පොහෝ දින 20. පරාක්‍රම සමුද්‍රය

විදේශීය තොරතුරු- පිළිතුරු

1. චීනය

2. ඇලෙක්සැන්ඩර් ෆ්ලේමිං

3. ඇල්ෆ්‍රඩ් නොබෙල්

4. මාර්ටින් කූපර්

5. නයිල් ගංගාව

6. වෙනිසියුලාවේ ඒන්ජල් දිය ඇල්ල

7 නයගරා දිය ඇල්ල

8 චීනය

9 චීන ජාතිය (චීනයේ ෂැං රාජවංශය)

10. වර්ෂ 1954 ජූනි 27 වැනි දින

11. Antarctic desert

12. චීනය

13. පැසිෆික් සාගරය

14. අප්‍රිකානු මහද්වීපය

15. රුසියාව

16. වතිකාන නගරය (Vatican city)

17. ග්‍රීන්ලන්තය (Greenland))

18. Mauna Loa

19. මරියානා ආගාධය

20. හොවැං හෝ ගංගාව

කලා තොරතුරු – පිළිතුරු

1. ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස්

2. තොටගමුවේ ශ්‍රී රාහුල හිමි

3. ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස්

4. දෙවිනුවර ඉරුගල්කුලතිලක පිරිවෙන් හිමි

5. මහින්ද ප්‍රසාද් මස්ඉඹුල

6. මහගම සේකර

7. 1905 දී පළවූ අලුත්ගමගේ සයිමන් ද සිල්වා ලියූ මීනා

8. ධාතුසේන රජු යුගයේ

9. පරිච්ඡේද – 37 ගාථා – 2913

10. උඩරට සම්ප්‍රදාය

11. ආංගික අභිනය ඐ වාචික අභිනය ඐ සාත්වික අභිනය ඐ ආහාර්ය අභිනය

12. චිංගීස් අයිත්මාතොව්

13. ලියෝ ටෝල්ස්ටෝයි

14 ඊසොප්

15 සියබස්ලකර

16. කාලෝ කොලෝඩි

17 1768

18. චීනයේ පීකිං ගැසට් (Jingbao)

19. සැප්තැම්බර් 8

20. චාල්ස් කාටර්

විද්‍යාත්මක හේතු – පිළිතුරු

1. ඔක්සින් (Auxin) යන හෝමෝනය ගසේ අංකුර වැවීම නවත්වයි. ගසේ දල්ල කැපූ විට ගසේ ඇති ඔක්සින් (Auxin) හෝමෝනය ඉවත් වේ. එවිට ගසේ දල්ලෙන් අංකුර වැවේ.

2. සුදු ආලෝකයට පාට හතක් ඇත. එම වර්ණ නම් රතු, තැඹිලි, කහ, කොළ, නිල්, ඉන්ඩිගෝ සහ දම් ය. ප්‍රිස්මයකින් සුදු පාට, පාට හතකට වෙන් කරයි. වර්ෂාවේදී වැහි බිංදු ප්‍රිස්මයක් සේ ය. එම නිසා සුදු ආලෝකය පාට හතකට වෙන් වෙයි. එම නිසා වර්ෂාවෙන් පසු දේදුන්නක් හට ගනී.

3. කනේ මැද පිහිටා ඇති ධරණකය මිනිස් සිරුරේ ඇති කුඩාම අස්ථිය ලෙස සැලකේ. මෙය අශ්ව ලාඩමක හැඩයක් ගනියි. එහි දිග මි.මී 2-3 හෝ අඟල් 0.1ක් වන අතර, එය කුඩාම අස්ථිය ලෙස සැලකේ.

4. අයිස් කැටවල ඝනත්වය ජලයේ

ඝනත්වයට වඩා අඩු හෙයින් අයිස් කැට ජලයේ පාවෙයි. ජලයේ ඝනත්වය 1 g/ ml වන අතර 0.91 g/ml හෙයින් අයිස් කැට ජලයේ පාවෙයි.

5. ජෛව විවිධත්වය යනු පරිසර විවිධතාව, ජාන විවිධතාව හා විශේෂ විවිධතාවයේ එකතුවකි.

6. ජල බිංදු අත් කාච මෙන් ය. ජල බින්දුව ආලෝක කිරණ පරාවර්තනය කරයි. ජල බිංදු වියළි කොළ මත වැටුණු විට ඉර එළිය පරාවර්තනයකර ගින්නක් හට ගනියි. බොහෝ විට මෙම ගින්දර හට ගන්නේ වනාන්තරවල ය.

7. පාන්වලට යීස්ට් නම් ක්ෂුද්‍ර ජීවියා යොදා ගැනීම නිසා උණුසුම් කරන විට පිපෙයි.

8. සබන් සාදන්නේ කෝස්ටික් සෝඩා (caustic soda-Sodium hydroxide- NaOH) යොදාගෙන ය. සබන්වලින් අපේ මැරුණු සම ඉවත් කරයි. එය ඇසට වැටෙන විට ඇසේ ඇත්තේ සිනිඳු සමක් නිසා ඇස්වල දැවිල්ලක් ඇති වෙයි.

9. ගස්වල පත්‍රවල කොළපාට ක්ලෝරෆිල් (chlorophyll) නම් දෙයක් ඇත. එයින් ගස්වල පත්‍ර කොළ පාට කරවයි.

10. ගස්වල කොළවල නැට්ට අගෙන් ඇබ්සිෂ්න් ලේයර් (abscission layer) නම් තීරුවකින් ගසේ කඳ සහ කොළය අතර ඇති සම්බන්ධතාව බිඳ වැටෙයි. එහි දී කොළයට ජලය නොලැබීමෙන් කොළය බිමට ගසෙන් වෙන් වේ. කොළය බිමට වැටෙන්නේ ගුරුත්වාකර්ෂණය නිසා ය.

11. යකඩවලින් ශරීරයේ උෂ්ණත්වය උරා ගන්නා හෙයින් යකඩ හැන්ද ඇල්ලූ විට සීතලක් දැනෙයි, එහෙත් ලී හැන්දෙන් උෂ්ණත්වය උරා නොගන්නා හෙයින් එසේ නොදැනෙයි.

12. කහ කුඩු විෂබීජ විනාශ කරන හෙයින් පිරිසුදු කිරීමේ දී කහ කුඩු යොදා ගැනෙයි.

13. උණුසුම් වතුර නාන විට ඩොපමින් (dopamine) ක්‍රියාකාරීත්වය වැඩි වෙයි. ඩොපමින් (dopamine) නිර්මාණාත්මක භාවය වර්ධනය කරන හෙයින් උණුසුම් වතුර නාන විට නිර්මාණාත්මක භාවය වැඩි වේ.

14. දිලීර රාජධානියට ය.

15. රයිනෝසිරස්ගේ අං සෑදී ඇත්තේ කෙරටීන්වලින් පමණි.

16. රයිනෝසිරස්ගේ අංවල ඇති විශේෂත්වය වන්නේ එය සෑදී ඇත්තේ කෙරටීන්වලින් යන්න සහ එය ඖෂධයක් ලෙස ඉතා මිල අධික දෙයක් යන්න ය.

17. ආහාර අනුභව කළ විගසම ආහාර ජීර්ණ පද්ධතිය වෙත ආහාර යොමු වෙයි. එහි දී ලුණු සහ අනෙකුත් සරල ද්‍රව්‍ය උරා ගනියි. ශරීරය තුළදී ඒවා වෙනත් ප්‍රෝටීන හා අම්ල වැනි දෑ නිපදවීමට යොදා ගැනේ. එහෙත් ලුණු රුධිරය තුළම තිබේ. එය අධි රුධිර පීඩනය වැනි රෝගවලට හේතුවක් වේ.

18. සිරුරේ ඇති විශාලතම අවයවය වන්නේ සම ය.

19. දියෙහි ඇවිදින පක්ෂයන් දියවිදුවෝ ය.

20. නින්ද කොටස් තුනකට වෙන් වේ. එනම් පැහැදිලි සිහින දැකීම, ගැඹුරු නින්ද සහ නොගැඹුරු නින්ද යි. වැඩිම වේලාවක් නිදාගන්නා නින්ද වන්නේ නොගැඹුරු නින්ද යි.

නව සොයා ගැනීම් – පිළිතුරු

1. තෝමස් අල්වා එඩිසන්

2. ඇලෙක්සැන්ඩර් බේන්

3. 1714 වර්ෂයේදී

4. චාල්ස් බැබේජ්

5. ගැලීලියෝ ගැලිලි

6 සර් අයිසෙක් නිව්ටන්

7 මාරි කියුරි

8 ඇලෙක්සැන්ඩර් ග්‍රැහැම්බෙල්

9 ජෝන් ලොගී බෙයාර්ඩ්

10 චාල්ස් ෆොස්ටර්

11. ජේම්ස් වොට්

12. එඩ්වඩ් ජෙනර්

13. ලුවී බ්‍රේල්

14. ලුවි පාස්චර්

15. රයිට් සහෝදරයෝ

16. රෝලන්ඩ් හිල්

17. තෝමස් අල්වා එඩිසන්

18. ශිවා අයියදුරෙයි

19. ඩේවිඩ් එඩ්වඩ් හියුග්ස්

20. James Dewar

අකීෆ සහ රොහන්සා

 

මගේ අත්තම්මා

පුංචි කාලේ අත් අල්ලා ගෙන යන විටදී

සිතෙන්නට ඇති ලොකු වෙන්නේ කවදා ද කියා

මා තරමක් ලොකු වූ විට

අත්තම්මා ඈට හැකි ලෙසකට

සෙල්ලම් කළා මා සමඟ

පාසල් යන විටදී ද

මා පාසලට ඇරලවන්නේ විටකදි ඇයයි

පාසල් යන්නට කලින්

ආරක්ෂාව ද මතක් කරයි

මිනිසුන් රැසකගේ මිතුරියකි ඇය

ඇය මට මෙන් සැමටම කරුණාවන්තය

හැමවිටකම මට පවසන්නේ

උසස් මිනිසෙක් වෙන්න කියා ය

මාගේ දියුණුව පිටුපස

තෙවෙනියට සිටින්නේ ඇයයි

දීර්ඝායුෂ ලැබේවා! මගේ ආදර අත්තම්මාට

නිදුක් නිරෝගීව සතුටෙන් ඉන්න

මතු දවසක මා රකින්නම් ඔබව

මගේ ආදරණීය රත්තරන් අත්තම්මේ

දිනුක සත්සර ඇන්තනි

7 ශ්‍රේණිය ඊ,

ශ්‍රී සුමංගල විදුහල,

මහනුවර

————————————–

උදෑසන අසිරිය

උදෑසනම කුකුළන් හඬලනුයේ ගම්මුන් අවදි කරවන අටියෙනි. ඒ සමඟම පියඹා ආ අනේකවිධ වර්ණයන්ගෙන් සැරසුණු විහඟ රෑන් කඳු මුදුනින් එහා නොපෙනෙන තෙක් මානයට පියඹා ගියහ.

හිරු කුමරාව පිළිගැනීමට රතු, කහ, තැඹිලි, රෝස ආදීි නොයෙකුත් වර්ණයන්ගෙන් පොහොසත් වූ වලාකුළු කඳු මුදුන් අතර සිටින්නේ නොඉවසිල්ලෙන් ය. නැඟෙනහිර අහසින් හිරු කුමරා ගිනිබෝලයක් මෙන් පායා එද්දී කුරුලු පැටව් ගීත ගැයුවේ ‘ආයුබෝවන්’ කියනවා ලෙසිනි. නිල්ල ගැසුණු වෙල් යාය මේ අසිරිය දෙගුණ තෙගුණ කරවීමට සමත් විය. ගම පසෙක වූ ධවල පැහැ සළුවලින් සැරසුණු දිය ඇලි කුමරිය මෙතෙක් වේලා සිප ගෙන සිටි මීදුම් පටල සැඟවී ගොසිනි. මෙම උදෑසනට ගම්පියස දකින අයකු මෙම අසිරිය සිත්තමකට නගනු නොඅනුමාන ය.

එන්.ජී. පුණ්‍යා නේත්‍රාංජලී

7 ශ්‍රේණිය,

මහ/පුෂ්පදාන බාලිකා විද්‍යාලය

මහනුවර

——————————-

පරිසර දූෂණයට තිත

වර්තමානයේ මිනිසා අතින් සිදුවන්නා වූ වැරැදීම්වලට දඬුවම් විඳීමට සිදුව ඇත්තේ හෙට දවසේ රට භාර ගැනීමට සිටින ඔවුන්ගේම වත්මන් පරපුරටයි. එම වැරැදි අතර මුල් තැන ගෙන සිටින්නේ පරිසර දූෂණයයි.

පරිසරය යනු අප අවට ඇති වටපිටාවයි. එම පරිසරය සුරැකීම අප සතු පරම වගකීමයි. ගසට පොත්ත මෙන් මිනිසාට ද පරිසරය නොමැතිව ජීවත්විය නොහැකි ය.

පරිසර හිතකාමියකු වූ රතු ඉන්දියානු ගෝත්‍රික සියැටෙල් පවසා ඇත්තේ “අපි මහ පොළොවේ කොටසක් වන්නා සේම, මහපොළොව අපගේ කොටසක් වන්නේ ය. සුවඳැති මල් අපගේ සහෝදරියෝ ය. මුවා, රාජාලියා, අශ්වයා අපගේ සහෝදරයෝ ය. රොකී කඳුකරයේ මිතුරු හිමතුරු වදුලුවල තෙතමනය මිනිසුන්ගේ, අශ්වයන්ගේ උණුසුම එකම පවුලට අයත් ය” යන්න එම උදාරතර වූ මිනිසාගේ වටිනා සංකල්පයකි. ඔහු කෙතරම් පරිසර හිතකාමියකු වේ දැයි එතුමාගේ ප්‍රකාශවලින් අපට පැහැදිලි වේ. ලොව දෙවැනුවට වැඩිම ජනගහනයක් වාසය කරන රට වන ඉන්දියාවේ ද වර්තමානයේ මිනිසුන්ට අත්ව ඇති ඉරණම කෙතරම් විස්මයජනක සහ කෙතරම් භයංකර වේද යත් ඔවුන්ට නිසියාකාරව ඔක්සිජන් නොලැබීම හේතුකොට ගෙන මිනිසුන් ක්ෂණිකව මහ පොළොවට ඇද වැටී මහ පොළොව සිප ගනියි. වත්මන් ලෝකය අතීතයට වඩා හාත්පසින්ම වෙනස්ව ඇත. ආදි මානවයා තමා ගැන පමණක් නොව අන්‍යයයන් ගැන ද සිතා තම කාර්යයන් සිදු කළහ. ඔවුන් සාදා ගත් නගර කිසිවකුට කිසිදු හානියක් සිදු නොවන ආකාරයට නිර්මාණය කරඇත. එහෙත් වත්මන් සමාජය ඊට හාත්පසින්ම වෙනස් ආකාරයේ නගර බිහි කරගෙන ඇත. පරිසරයට ඇලුම් කළ තම මිතුන් මිත්තන්ට ද අපහාස කරමින් තම කාර්යය ඉටු කර ගැනීමට වර්තමානය පුරුදු වී ඇත.

පරිසරවේදියකු වන සියැටෙල් ප්‍රකාශ කළ තවත් සංකල්ප ඇත. ඔහු පවසා ඇත්තේ “ඇළ,දොළ, ගංගා, දියඇලිවලින් ගලන්නා වූ දිය පහරවල අප මව්පියන්ගේ හා මුතුන්මිත්තන්ගේ ලේ දහඩිය මඟින් පෝෂණය වී ඇත. අවට පරිසරයේ හමන පවන්වල ඇත්තේ මාගේ මව්පියන්ගේ හා මුතුන් මිත්තන්ගේ දුක් සෝ සුසුම් කියා ය. අප මව්පියන්, මුතුන් මිත්තන් වැළලූ විට ඒවා දිරා ගොස් මේ පස සරු කරඇත්තේ අපගේ හෙට පරපුර වෙනුවෙනි.

මා හට මේවා දකිනා විට සතුටක් හා දුකක් ද ඇති වේ. එහි සතුට නම් අප මුතුන් මිත්තන් හා මව්පියන් අපට පරිසරයක් හා ලස්සන රටක් ඉතුරුකර ගොස් ඇති නිසා ය. දුක නම්, මේවා අප විසින්ම විනාශ කර දැමීමයි. ඔවුන් වැළලූ තැන්වල ඔවුන්ගේ දේහ දිරාගොස් පස සරුකර අපට ගස්වැල් ලබා දී ඇත. එම ගස්වැල් කපා දැමීමට වර්තමානය පුරුදු වී ඇත.” යන්නයි. ඔහුගේ එම වදන් අප නිතර ඇස ගැටෙයි. නැතහොත් දෙසවන්වල ගැටී ඒ ගැන අප හිතේ දෝංකාර දෙයි. ඔහු කෙතරම් පරිසර හිතකාමී වේද? එහෙත් වර්මානයේ මිනිසුන්ගේ විවිධ කාර්යයන් නිසා මෙම ක්‍රියාකලාපය හාත්පසින්ම වෙනස් පැත්තකට හැරීමක් සිදුවී ඇත. සියැටෙල් මෙන්ම අපි ද අපේ පරිසරය දෙස දෑස විවරකර බලමු. මේවායේ භයංකර වූ ප්‍රතිඵල ගැන දැනුම්වත්ව ක්‍රියා කරමු. අපි අපේ දේ රැකගෙන අලුත් දේ ද අරගනිමින් නව සංකල්පවලින් පිරිපුන් පරිසර හිතකාමීන්ගෙන් සමන්විත රටක් ලෙස එකට එකතු වී මෙම ගැටලුවලට පිළිතුරක් සොයමු.

අන්ජානි රවීෂා සිත්මි ඩයස් දහනායක

8 ශ්‍රේණිය,

මාර/කරන්දෙණිය ජාතික පාසල

කඹුරුපිටිය

 

ආදරණීය දුවේ පුතේ, කොළඹ නගරයේ සිට මහඔය හරහා කිලෝමීටර් 350ක් පමණ දුරින් අම්පාර පිහිටා තිබේ. අම්පාර අපේ රටේ තරමක් දුෂ්කර වූ රට කෙළවරේ පිහිටි නගරයක්. ඉතින් ඒ නගරයේ සැඟවිලා තිබෙන පුරාවිද්‍යා ස්ථාන පිළිබඳ අධ්‍යයනය කිරීමේදී ප්‍රාථමික ගුහා චිත්‍ර සහිත ස්ථාන රාශියක් අපට හමු වේ. ශ්‍රී ලංකාවේ මෙලෙස ප්‍රාථමික ගුහා චිත්‍ර සහිත ලෙන් හැට දෙකක් වාර්තා වන අතර, එයින් වැඩි ප්‍රමාණයක් පිහිටා ඇත්තේ අම්පාර දිස්ත්‍රික්කයේ ය. ඒ ගුහා විසි අටකි. වනගතව පිහිටා ඇති මෙම ගුහා බොහෝ පර්යේෂකයන් විසින් පර්යේෂණයකර ඇති අතර, සොලෙයිමාන් නමැති යටත් විජිත යුගයේ මානව විද්‍යා පර්යේෂකයා ද, ආචාර්ය නන්දදේව විජේසේකරයන් ද, පී.ඊ.පී. දැරණියගල මහතා ද, මහාචාර්ය සේනක බණ්ඩාරනායකයන් ද, මහාචාර්ය රාජ් සෝමදේවයන් ද ඒ අතර ප්‍රමුඛ වෙති.

මේ ගුහා චිත්‍ර සමස්තයක් වශයෙන් එකට ගෙන පර්යේෂණය කිරීමේදී එම සිතුවම් ඇ¼දීම සඳහා භාවිත කරන ලද ශිල්ප ක්‍රමය වන්නේ සායම් හෝ වෙනත් ද්‍රව්‍යයක් ආලේප කිරීම මඟින් සිතුවමක් ඇඳීමයි. එහිදී සමහර විට මුළු සිතුවම එකම වර්ණයකින් ඇඳ ඇති අතර, තවත් විටෙක වර්ණ කිහිපයක් භාවිතකර සිතුවම් ඇඳ තිබේ. වර්ණ අතර රතු, අළු හා සුදු ප්‍රධාන වේ. සිතුවම් ඇඳීමේදී බොහෝ දුරට භාවිතකර ඇත්තේ තමන්ගේ ඇඟිල්ලයි. ඒ අනුව අම්පාර දිස්ත්‍රික්කය පුරාම මෙලෙස අඳින ලද ප්‍රාථමික චිත්‍ර සහිත ස්ථාන රාශියක් අපට හමුවන අතර, එයින් කිහිපයක් අද දවසේ උරුමයක වගතුගවලින් අපි හඳුනා ගනිමු.

එයින් පළමුවැනි ස්ථානය වන්නේ තරුලෙන්ගලයි. අම්පාර පොතුවිල් මාර්ගයේ හුළංනුගේ හන්දියෙන් වම් පසට ඇති අතුරු මාර්ගයේ කිලෝමීටර් එකහමාරක් පමණ ගමන් කළ විට මෙම තරුලෙන්ගල හෙවත් පුරාණ හබුතගල විහාරස්ථානයට ප්‍රවේශ විය හැකි ය. එම පර්වත මුදුනේ මෑතක ඉදිකළ බුද්ධ ප්‍රතිමාවක් හා කුඩා දාගැබක් දක්නට හැකි අතර, කටාරම් කෙටූ ලෙන් දාසයක් ද දක්නට ලැබේ. මෙහි ප්‍රාථමික චිත්‍ර පිහිටා තිබෙන්නේ බුද්ධ ප්‍රතිමාව පිහිටි ප්‍රධාන ලෙන්වලයි. එම චිත්‍ර පිළිබඳ 1984දී ආචාර්ය රෝලන්ඩ් සිල්වා මුල්ම වරට හෙළිදරව් කරන අතර, ප්‍රාථමික ශෛලියේ ගුහා සිතුවම් සියයකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් මෙම ස්ථානයෙන් හඳුනාගෙන තිබේ. එම සිතුවම් අතර මිනිස් රූප, ඉදිබුවා, කබරයා ඇතුළු සත්ත්ව රූප, අලියන් පිට යන මිනිසුන්, ඉර හා හඳ මෙන්ම තවත් ජ්‍යාමිතික සංකේත හා හඳුනා නොගත් රූපසටහන් රාශියක් වේ. මෙම සිතුවම් මීටර් දාසයක් පමණ දිගින් යුක්ත මීටර් දෙකක් පමණ පළලින් යුක්ත වපසරියක නිර්මාණයකර ඇත. තරුලෙන්ගලින් හමුවන සිතුවම් අතර, අලි රූප හා ඇත් රූප ප්‍රධාන වේ. මෙම චිත්‍ර ඇ¼දීම සඳහා සුදු අළු හා රතු යන වර්ණ තුනම භාවිතකර ඇත.

අම්පාර ප්‍රදේශයෙන් හමුවන තවත් ප්‍රාථමික ගුහා චිත්‍ර සහිත ස්ථානයක් වන්නේ සමන්ගල යි. එය අම්පාර නගරයට නුදුරු මහඔය මාර්ගයේ ගොනාගොල්ල හන්දියෙන් කිලෝමීටර් තුනක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇති වනගත ආරණ්‍යයක් සහිත ප්‍රදේශයක් වේ. අඩි පන්සියයක් පමණ උසින් යුක්ත සමන්ගල කන්දේ කටාරම් කෙටූ ගල්ලෙන් රාශියක් පිහිටා ඇති අතර, ඒවායේ කිහිපයක ක්‍රිස්තු පූර්ව යුගයට අයත් සෙල්ලිපි ද දක්නට ලැබේ. ආදිවාසීන්ගේ චිත්‍ර යැයි හඳුනා හඳුනාගත හැකි චිත්‍ර විශේෂයක් දැනට බුදු මැදුරක් ලෙස භාවිත කරන ලද ලෙනෙහි පියස්සේ දක්නට ලැබේ. 2003දී එල්ලාවල මේධානන්ද හිමියන් විසින් මෙම චිත්‍ර ගැන මුල් වරට අනාවරණය කරන අතර, එහි චිත්‍ර රූප සටහන් 12ක් පිහිටා ඇති බව හඳුනාගෙන ඇත. ඒවා අතර මානව රූප, මුවා ඇතුළු සත්ත්ව රූප අපට හමු වේ.

පැරැණි ලෙන් සිතුවම් සහිත තවත් ස්ථානයක් වන්නේ ගොනාගොල්ල යි. අම්පාර මහඔය ප්‍රධාන මාර්ගයේ සමන්වලට නුදුරින් ගොනාගොල්ල හන්දියේ සිට කිලෝමීටර් දෙකක් පමණ ගිය පසු මෙම ස්ථානයට අපට ප්‍රවේශ වීමට හැකි ය. පුංචි සීගිරිය වශයෙන් ද හඳුන්වනු ලබන මෙම ස්ථානය අනුරාධපුර යුගයට අයත් සිතුවම්වලින් අලංකාර වී ඇත. එම සිතුවම් පිහිටි පර්වතයේම කෙළවරේ ආදිවාසීන් විසින් අඳීන ලදැයි සැලකෙන ප්‍රාථමික සිතුවම් දක්නට ලැබේ. දුඹුරු හා සුදු වර්ණ භාවිතයෙන් මෙම චිත්‍ර නිර්මාණයකර ඇති අතර, සත්සර ඉලංගසිංහ මහතා පවසන්නේ මෙහි එවැනි චිත්‍ර සටහන් 14ක් පමණ හඳුනාගත හැකි බවයි.

අම්පාර මහ ඔය මාර්ගයේ උහන හන්දිය පසු කළ විට හමුවන සැටල් හන්දියේ සිට දිවෙන මහ කණ්ඩිය පාරේ ගමන් කළ විට හමුවන කහට ගස්යාය කඳු පාමුල පිහිටි නෑල්ල පුරාණ නටබුන් සහිත ප්‍රදේශයත් ප්‍රාථමික චිත්‍ර සහිත අම්පාර දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි තවත් ස්ථානයක් වශයෙන් හඳුනාගත හැකි ය. එම ස්ථානයේ සිට මීටර් පන්සියයක් පමණ දුරින් ගුහා චිත්‍ර සහිත ලෙන පිහිටා තිබේ. ඒ අසලම පැරැණි සෙල් ලිපියකි. එම ගුහාවේ පැරැණි බිත්තියක කොටසක් සහ ගල්කණු දෙකක් ද දක්නට ලැබෙන අතර, අවර්ණ වී ගිය සුදු පැහැයෙන් අඳීන ලද චිත්‍ර සටහන් තිහක් පමණ මෙහි හඳුනාගත හැකි ය. එම චිත්‍ර සටහන් අතර සිවුපාවුන්, මීවද ආකාරයේ සටහන් දක්නට ලැබෙන බව පර්යේෂකයන් විසින් හඳුනාගෙන තිබේ. මේ වන විට මෙම සිතුවම් ද අනෙක් ස්ථානවල සිතුවම් මෙන්ම ශීඝ්‍රයෙන් මැකී යමින් පවතී. මෙම සිතුවම් ද සංරක්ෂණය කිරීමට කඩිනම් වැඩ පිළිවෙළක අවශ්‍යතාව මතුවී තිබේ.

ලක්නා නිරෝෂිමාලා

ආදරණීය දුවේ පුතේ, තාරකා විද්‍යා සංගම් දැනටමත් ඔයාලගෙ පාසල්වල ඇති. රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය කියන්නෙ ලෝකයේ ප්‍රධානතම තාරකා විද්‍යා සංගමයක්.

රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය (RAS) යනු තාරකා විද්‍යාව සහ භූ භෞතික විද්‍යාව පිළිබඳ අධ්‍යයනය සඳහා කැප වූ පැරැණිතම සහ වඩාත්ම ගෞරවනීය සංවිධානයකි. 1820දී එංගලන්තයේ ලන්ඩන්හි ආරම්භ කරන ලද එහි මෙහෙවර වන්නේ තරු, ග්‍රහලෝක සහ පුළුල් විශ්වය පිළිබඳ අධ්‍යයනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සහ ඒ සඳහා සහාය වීමයි.

අරමුණ සහ ක්‍රියාකාරකම්

රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය වෘත්තීය සහ ආධුනික තාරකා විද්‍යාඥයන් සඳහා කේන්ද්‍රස්ථානයක් ලෙස සේවය කරයි. එය දැනුම හුවමාරු කරගැනීම සඳහා වේදිකාවක් සපයයි. එය ප්‍රධාන විද්‍යාත්මක සඟරා දෙකක් ප්‍රකාශයට පත් කරයි: ඒ රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමයේ මාසික සඟරාව (ර්ව්අඒඉ) සහ ට්ඥධනඩරඵඪජචත බ්ධභපදචත ධ්දබඥපදචබඪධදචත යන සඟරා දෙකයි. මෙම සඟරාවල මන්දාකිනි සෑදීමේ සිට පෘථිවි වායුගෝලය දක්වා සෑම දෙයක් ගැනම පාහේ ඇතුළත් වේ.

පර්යේෂණ ප්‍රකාශනයට අමතරව, විද්‍යාඥයන් ඔවුන්ගේ නවතම සොයාගැනීම් ඉදිරිපත් කරන සම්මන්ත්‍රණ, රැස්වීම් සහ දේශන ද සංවිධානය කරයි. තාරකා විද්‍යා ක්ෂේත්‍රයට සැලකිය යුතු දායකත්වයක් ලබා දුන් පුද්ගලයන් සහ කණ්ඩායම් සඳහා රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය පදක්කම් සහ ත්‍යාග ප්‍රදානය කරයි.

අධ්‍යාපනය සහ ව්‍යාප්තිය

රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය අධ්‍යාපනය සහ මහජන සම්බන්ධතා සඳහා කැපවී සිටියි. එය පාසල්වල සහ විශ්ව විද්‍යාලවල තාරකා විද්‍යාව අධ්‍යයනය කිරීම ප්‍රවර්ධනය කරයි, ගුරුවරුන් සඳහා සම්පත් සපයන අතර, මහජන දේශන සහ තරු බැලීමේ සන්ධ්‍යාවන් වැනි ක්‍රියාකාරකම් හරහා තාරකා විද්‍යාව සමඟ සම්බන්ධ වීමට මහජනතාව දිරිමත් කරයි.

තාරකා විද්‍යාවට දායකවීම

වසර ගණනාවක් පුරා, රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමයෙහි සාමාජිකයන් විශ්වය පිළිබඳ අපගේ අවබෝධය සඳහා වැදගත් දායකත්වයක් ලබා දී ඇත. රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය 19 වැනි සහ 20 වැනි සියවස්වලදී වෘත්තීය විද්‍යාවක් ලෙස තාරකා විද්‍යාව වර්ධනය කිරීමේදී සමාජය සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය. විලියම් හර්ෂල් සහ ශ්‍රීමත් ආතර් එඩින්ටන් වැනි බොහෝ ප්‍රසිද්ධ තාරකා විද්‍යාඥයෝ රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමයෙහි සාමාජිකයෝ වූහ. අප රටේ කීර්තිමත් තාරකා විද්‍යා ලේඛකයකු වන අනුර සී. පෙරේරා මහතාත් එම සංගමයේ සාමාජික‍යෙකි.

රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය අද තාරකා විද්‍යා ලෝකයේ කේන්ද්‍රීය ආයතනයක් ලෙස පවතී. එහි පර්යේෂණ, අධ්‍යාපන වැඩසටහන් සහ මහජන ප්‍රවේශය හරහා, නව තාරකා විද්‍යා පරම්පරාවට දැනුමක් ලබා දෙමින් විශ්වය පිළිබඳ අපගේ අවබෝධය ගැඹුරු කරයි.

රුසින් තත්සර

මොරටුව විශ්වවිද්‍යාලය

 

ආදරණීය දුවේ පුතේ, හොඳ යාළුවන් කියන්නේ වටිනා සම්පතක්. හොඳ යාළුවන් ඇසුරු කිරීම කියන්නේ වටිනා ආභරණයක් පැල¼දීමටත් වඩා වැදගත් දෙයක්. ඉතින් දුවේ පුතේ, අද අපි ඔයාලාට කියන්න යන්නේ ඇසුර නිසා පුද්ගලයන් හොඳ වෙන්නත් පුළුවන් ඇසුර නිසා පුද්ගලයන් නරක වෙන්නත් පුළුවන් කියන එක පිළිබඳයි. ඉතින් දුවේ පුතේ, ඇසුර නිසා පුද්ගලයන් වෙනස්වීම පිළිබඳ කියවෙන කතාවක් අද අපි හඳුනා ගනිමු. පන්සිය පනස් ජාතක පොතේ මේ කතාවට කියන්නේ සත්තිකුම්භ ජාතකය කියලයි.

ඔන්න එකමත් එක ප්‍රදේශයක ගසක ගිරා බෙනයක් තිබුණා. ඒ ගිරා බෙනයේ ගිරා පැටව් දෙදෙනකු සිටියා. මේ දෙන්නා අම්මයි තාත්තායි දුන්න දේවල් කාල බීලා සතුටින් සිටියා. ඔහොම ඉන්න කොට දවසක් මහා සුළඟක් හමාගෙන ගියා. ඒ සුළඟට ගිරා පැටවුන් සිටිය ගස කඩාගෙන වැටුණා. එහෙම වැටිලා, එක ගිරා පැටවෙක් සොරුන් ඉන්න පැත්තකට වීසි වුණා. අනෙක් පැටවා තාපසයන් ඉන්න පැත්තට වීසි වුණා. ඉතින් දුවේ පුතේ, කාලයත් සමඟ මේ ගිරා පැටව්න් දෙදෙනා හොඳීන් වැඩුණා. මේ අතරතුර තාපසයා ළඟට වැටුණු ගිරවා හොඳ වචන කතා කරන්න පටන් ගත්තා.

“එන්න. යන්න. කන්න බොන්න” කියන වචන තාපසයා ළඟ ඉන්න ගිරවා නිතරම කතා කරන්න පටන් ගත්තා. මේ නිසා තාපසයන් සිටින තැනට එන මිනිසුන් අතර එම ගිරවා හොඳීන්ම ජනප්‍රිය වුණා. මිනිසුන් ඒ ගිරවාට ආදරය කළා. “බලන්න, ඒ ගිරවා කතා කරන ලස්සන” හැමෝම එහෙම කියන්න පටන් ගත්තා.

මේ අතරතුර සොරුන් ළඟට වැටුණු ගිරවා නිතර නිතර නරක වචන කතා කළා. හැමෝටම බනින්න පටන් ගත්තා. හැම කෙනකුම මේ නිසා අපහසුතාවට පත් වුණා. බලන්න මේ ගිරවා පුරුදු වෙලා තියෙන ආකාරය කොච්චර වැරැදි ද? “අනේ මේ ගිරවාට වුණු දෙයක්” හැමෝම කියන්න පටන් ගත්තා. සොරුන් නිතර නිතර කතා කළේ මිනිසුන්ට හිරිහැර කරන දේවල් පිළිබඳයි. මේ නිසා ගිරවාත් ඒ පිළිබඳ කතා කරන්න පටන් ගත්තා.

ඉතින් දුවේ පුතේ, ඔබට පැහැදිලි වුණු දෙයක් තියෙනවා නේද? හොඳීන් හැසිරෙන මිනිසුන් ඉන්නා තැන සිටින ගිරවා, ඒ කියන්නේ තාපසයන් ළඟ සිටින ගිරවා හොඳ වචන කතා කරන්න පටන් ගත්තා. ඒවගේම නරක වැඩ කරන සොරුන් ළඟ සිටින ගිරවා නරක දේ කරන්න පටන් ගත්තා. මේ නිසා දුවේ පුතේ, අපට ගත යුතු එක ආදර්ශයක් තියෙනවා. ඕනෑම කෙනෙක් හොඳ කෙනකු ඇසුරු කිරීමෙන් හොඳ වෙන්න පුළුවන්. ඒ වගේම නරක කෙනකු ඇසුරු කිරීමෙන් පුද්ගලයන් නරක වෙන්න පුළුවන්. මේ නිසා අප සෑම විටම හොඳ පුද්ගලයන් ඇසුරු කරන්න ඕනේ. එයින් තමයි අපට යහපත අත්වන්නේ. එසේ නොකළහොත් අප සැමටම වෙන්නේ අවැඩක්. පුංචි දුවලා පුතාලා මේ දේවල් හොඳීන් මතක තබා ගන්න. හොඳ වැඩ කරන, හොඳීන් හැසිරෙන හැම යාළුවකුම අපට වටිනා සම්පතක්. මේ නිසා සෑම විටම හොඳ යාළුවන් ඇසුරු කරන්න පුරුදු වෙන්න. නරක යාළුවන්ගෙන් ඈත් වෙන්න මතක තබා ගන්න.

රූපාන්ති බුලත්සිංහල

පන්සිය පනස් ජාතක පොතේ සත්තිකුම්භ ජාතක කතාව ඇසුරිනි.