ඉන්දියාව – මොනරා
(Indian Peafowl)
මොනරා ඉන්දියාවේ ජාතික පක්ෂියා වේ. ඉන්දියානු මොනරාට නිල් සහ කොළ පැහැති පිහාටු තිබේ. වර්ෂ 1963 වසරේදී මොනරා ඉන්දියාවේ ජාතික පක්ෂියා ලෙස තෝරා ගනු ලැබිණි. මොනරුන්ගේ වලිගය පිල් කලඹ ලෙස හඳුන්වනු ලබයි. මොනරා යන නාමය පිරිමි සතුන් සඳහා භාවිත වන අතර, සෙබඩ යනුවෙන් ගැහැනු සත්ත්වයා හඳුන්වයි. මොනරුන්ගේ පිල් කලඹ විදහාපෑම අලංකාර දර්ශනයක් වේ.
ඉන්දියානු සෙබඩගේ පිහාටු තද අළු, දුඹුරු සහ කොළ වර්ණවලින් පිහිටා ඇත. ඉන්දියානු මොනරා සහ සෙබඩ පෙනුමෙන් අසමාන ය. විවිධ පලතුරු වර්ග මෙන්ම සර්පයන්, කටුස්සන් සහ මීයන් වැනි සතුන් ද මොනරාගේ ආහාර වේ. හොටයේ සිට පෙඳය දක්වා සෙන්ටිමීටර් 100ත් සෙන්ටිමීටර් 115ත් අතර දිගකින් යුක්ත ය. මොනරාගේ බර කිලෝග්රෑම් 2.75ත් කිලෝග්රෑම් 4ත් අතර වේ. මෙම සත්ත්වයාගේ ආයු කාලය වසර 10ත් 25ත් අතර ය. මොනරුන්ගේ ස්ත්රී පුරුෂ දෙවර්ගයේම හිස මුදුනෙහි කුඩුම්බියක් තිබේ.
මාලදිවයින – කොරවක්කා
(White Breasted Water-hen)
කොරවක්කා මාලදිවයිනේ ජාතික පක්ෂියා වේ. මෙම පක්ෂියා තනිව හෝ යුගල වශයෙන් ජීවත් වේ. ඔවුහු වලිගය ඉහළට ඔසවමින් ඇවිදිති. ඔවුහු කෘමීන්, කුඩා මාළු, ධාන්ය , කොළ වර්ග සහ බීජ වර්ග ආහාරයට ගනිති. මෙම සත්ත්වයාගේ මුහුණ, ළය ප්රදේශය සහ උදර ප්රදේශය සුදු පැහැයෙන් ද අනෙක් කොටස් කළු පැහැයෙන් ද යුක්ත ය. කොරවක්කා වගුරු බිම් ආශ්රිතව බහුලව දක්නට ලැබේ. සෙන්ටිමීටර් 22ත් 33ත් අතර දිගකින් යුක්ත වන අතර, බර ග්රෑම් 203ත් 328ත් පමණ වේ. කොරවක්කා කලහකාරී චර්යාවට අනුගත වන විට ශාරීරිකව පෙනෙන ලක්ෂණ ද තිබේ. එනම්, සිරස් ඉරියව්වක් ගැනීම, ශරීරය පුම්බා ගැනීම, වඩාත් ඍජු ඉරියව්වකින් සිටගැනීම සහ පාදවලින් ඉස්සීම වැනි දෑ ය.
ස්විට්සර්ලන්තය- ටුරාකෝ
(Turaco)
ටුරාකෝ ස්විට්සර්ලන්තයේ ජාතික පක්ෂියා වේ. ටුරාකෝ එරට කඳු ආශ්රිතව ජීවත්වන වර්ණවත් පක්ෂියෙකි. කොළ මෙන්ම නිල් පැහැති ටුරාකෝ පක්ෂීන් ද දැකිය හැකි ය. මෙම පක්ෂියාගේ ආයු කාලය වසර 5ත් 9ත් අතර වේ. දිගු වලිග සහ කෙටි පියාපත් සහිත වේ. මෙම සත්ත්වයා හුදෙකලා පරිසරයක කූඩු සාදයි. සුදු පැහැති බිත්තර දෙකක් හෝ තුනක් දමනු ලැබේ. හොඳීන් වර්ධනය වූ නියපොතු ආධාරයෙන් කුඩා වයසේදීම නැඟී සිටීමට හැකි ශක්තිමත් පැටවුන් බිහි කරයි. මෙම පක්ෂියාගේ හිසේ ඉහළට කිරුළක් සේ විහිදී ගිය පිහාටු තිබේ. මෙම පිහාටු හොඳීන් වර්ධනය වී තිබේ. ටුරාකෝ පක්ෂියා සෙන්ටිමීටර් 40ත් 75ත් අතර දිගකින් යුක්ත වන අතර, ඉගිළීමට දුර්වල පක්ෂියකු වේ. බර ග්රෑම් 450ක් පමණි. සංක්රමණික පක්ෂියකු නොවන ටුරාකෝ රංචු වශයෙන් ජීවත් වන්නට කැමැත්තක් දක්වයි.
ජපානය – ග්රීන් ෆෙසන්ට්
(Green Pheasant)
ග්රීන් ෆෙසන්ට් ජපානයේ ජාතික පක්ෂියා වේ. කෙත්වතුවල සහ පඳුරු සහිත ප්රදේශවල වාසය කරයි. ගැහැනු සතුන් සම්පූර්ණයෙන්ම දුඹුරු පැහැයෙන් යුක්ත වන අතර, පැල්ලම් සහිත හිසක් තිබේ. පිරිමි සතාගේ ඉහළ කොටස දුඹුරු සහ අළු පැහැයෙන් යුක්ත වන අතර, දිගු, උල් වූ වලිගයක් ඇත. ගැහැනු සතා පිරිමි සතාට වඩා කුඩා වන අතර, කෙටි වලිගයක් තිබේ. ග්රීන් ෆෙසන්ට් සම්බන්ධ ජනප්රවාද, මිථ්යා කතා, කාව්ය නිර්මාණ සහ සිතුවම් ජපානයේ බොහොමයක්ම ඇත. පිරිමි සතාගේ හිස් මුදුනේ කොළ පැහැති පිහාටු කිරුළක් තිබේ. දිගින් සෙන්ටිමීටර් 78 – 89 වන ග්රීන් ෆෙසන්ට් බරින් කිලෝ ග්රෑම් 800 – 900 අතර වේ. ග්රීන් ෆෙසන්ට් ජපානයට ඒකදේශික පක්ෂියෙකි.
ඔස්ට්රේලියාව – එමු
(Emu)
ඔස්ට්රේලියාවට ඒකදේශික වූ පක්ෂියෙකි. පියෑඹීමට නොහැකි පක්ෂියෙකි. ලොව උසම පක්ෂීන් අතර තුන්වැනි ස්ථානයේ සිටින පක්ෂියෙකි. මෘදු දුඹුරු පැහැති පිහාටු තිබෙන අතර, දිගු ගෙලක් සහ දිගු කකුල් තිබේ. එමු පක්ෂීන් මීටර් 1.9ක් දක්වා උසින් යුක්ත වේ. ශක්තිමත් ඍජු දෙපා තිබෙන නිසා වේගයෙන් කෙටි දුරක් ඇවිද යයි. පැයට කිලෝමීටර් 48ක් දුර යා හැකිය. සර්ව භක්ෂක පක්ෂි වර්ගයක් වන මොවුහු විවිධ වර්ගයේ පැළෑටි සහ කෘමි වර්ග ආහාරයට ගනිති. ඇතැම් දේශීය එමු විශේෂ වඳ වී යෑමේ තර්ජනයට මුහුණ පා තිබෙන බව පැවසෙයි.
ඥථභ යනු ඔස්ට්රේලියාවේ වැදගත් සංස්කෘතික සංකේතයක් වන අතර, එමු පක්ෂියාගේ රූප එරට වංශ සලකුණෙහි සහ විවිධ කාසිවල ද දක්නට ලැබේ. ස්වදේශික ඔස්ට්රේලියානු මිථ්යා කතාවල මෙම පක්ෂියා ප්රමුඛව දක්නට ලැබේ.
බංග්ලාදේශය – පොල්කිච්චා
( Oriental Magpie – Robin)
පොල්කිච්චා බංග්ලාදේශයේ ජාතික පක්ෂියා වේ. පාන් කිරිත්තා යන නාමයෙන් ද හඳුන්වයි. හුදෙකලාව සහ යුගල වශයෙන් ජීවත් වෙයි. මෙම පක්ෂීන්ගේ ශරීරය කළු සහ සුදු පැහැයෙන් යුක්ත වේ. දිගු වලිගයක් ද ඇත. දිගු වලිගයේ යටි පැත්ත සුදු පැහැයක් ගනියි. පොල්කිච්චාගේ දිග සෙන්ටිමීටර් 19ක් පමණ වේ. ඇතැම් විට ගසක කොළ මත එකතු වන වැසි ජලයෙන් ඔවුහු ස්නානය කරති. මෙම පක්ෂියා මාංශ භක්ෂක වේ. ඔවුහු ඉඳහිට මල් පැණි, හූනන්, කූඩැල්ලන්, සහ මාළු ආහාරයට ගනිති. බිත්තර 4 සිට 5 දක්වා දමනු ලබයි. මෙම බිත්තර ඕවලාකාර වන අතර, සාමාන්යයෙන් පිදුරුවල වර්ණයට ගැළපෙන දුඹුරු පැහැ ලප සහිත සුදුමැළි නිල්-කොළ වේ.
චීනය – කරමලය සහිත රතු කොකා
(Red Crowned Crane)
රතු ඔටුනු කොකා චීනයේ ජාතික පක්ෂියා වේ. රතු ඔටුන්න හිමි කොකා, මැන්චූරියානු කොකා ලෙස ද මෙම පක්ෂියා හඳුන්වනු ලබයි. පිරිමි සතුන්ගේ කම්මුල්, උගුර සහ ගෙල ප්රදේශය කළු පැහැති වන අතර, ගැහැනු සතාගේ මෙම ස්ථාන මුතු වැනි අළු පැහැයක් ගනියි. බෙල්ලේ කරපටි අළු පැහැයේ සිට කෝපි දුඹුරු දක්වා ද, ද්විතීයික ඒවා අඳුරු කළු සහ දුඹුරු පැහැයෙන් ද, ඔටුන්න සහ නළල අළු සහ තද පැහැති පිහාටුවලින් ද ආවරණය වී ඇත. බර කිලෝග්රෑම් 4.8 සිට 10.5 දක්වා වේ. මොවුහු බත්, කැරට්, බඩ ඉරිඟු , තෘණ, බට ශාකය , ජලජ ශාක, ගොළුබෙල්ලන්, මත්ස්යන්, කෘමීන් ද ආහාරයට ගනිති. ඔවුන් සාමාන්යයෙන් ආහාර සොයා ගන්නේ තම හිස බිමට සමීපව තබාගෙන, ආහාරයට ගතහැකි යමක් හමු වූ විට හොට මඩෙහි ගසා ගැනීමෙනි.
ශ්රී ලංකාව – වලි කුකුළා
(Jungle fowl )
වලි කුකුළා ශ්රී ලංකාවේ ජාතික පක්ෂියා වේ. මෙම පක්ෂියාගේ දිග සෙන්ටිමීටර් 66ත් 72ත් අතර ය. බරින් ග්රෑම් 790ත් 1140ත් පමණ වේ. පිරිමි සතා ගැහැනු සතාට වඩා විශාල වන අතර, වඩාත් විචිත්රවත් පිහාටු ඇත. පිරිමි සතාට තැඹිලි – රතු සිරුරේ පිහාටු ඇති අතර, තද දම් පාට , කළු පැහැති පියාපත් සහ වලිගය ඇත. මෙම පක්ෂියා ලඳු කැලෑවල ජීවත් වේ. කිතුල්ගල , යාල සහ සිංහරාජ වැනි ස්ථානවල ද දක්නට ලැබේ.
දිවා කාලයේ වැඩි කොටසක් බිම ආහාර සොයමින් ගත කරන වලි කුකුළා පරීක්ෂාකාරී කුළෑටි පක්ෂියෙකි. ධාන්ය, වල් පැළෑටිවල බීජ, කුඩා පල වර්ග, මාංශල ශාක පත්ර සහ අංකුර, සලබයන්, පත්තෑයන් සහ වේයන් බඳු විවිධ කුඩා සතුන් වලි කුකුළාට ආහාර වේ.
රුසියාව- රන් රාජාලියා
(Golden eagle)
යනු උතුරු අර්ධගෝලයේ ජීවත් වන ගොදුරු කුරුල්ලෙකි. වඩාත් පුළුල් ලෙස ව්යාප්ත වූ රාජාලි විශේෂයකි. සියලුම රාජාලියන් මෙන්,මෙම පක්ෂියා ද ඇක්සිපිට්රිඩේ පවුලට අයත් වේ. ඔවුන් උතුරු අර්ධගෝලයේ වඩාත් ප්රකට ගොදුරු සොයන කුරුල්ලන්ගෙන් එකෙකි. මෙම පක්ෂීන් තද දුඹුරු පැහැයෙන් යුක්ත වන අතර, ඔවුන්ගේ පාදවල සැහැල්ලු රන්වන් – දුඹුරු පිහාටු ඇත. මෙම විශේෂයේ නොමේරූ රාජාලියන්ගේ වලිගයේ සුදු පැහැයක් ඇති අතර, බොහෝ විට පියාපත් මත සුදු සලකුණු ඇත. හාවුන්, මාමොට් සහ අනෙකුත් බිම් ලේනුන් වැනි සතුන් දඩයම් කිරීම සඳහා රන් රාජාලියෝ තම බලවත් පාද සහ විශාල තියුණු නියපොතු සමඟ ඔවුන්ගේ වේගවත් බව සහ කඩිසර බව යොදා ගනිති.
අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය – තට්ට රාජාලියා
( Bald Eagle)
තට්ට රාජාලියා අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජාතිකා පක්ෂියා වේ. තට්ට රාජාලියකුගේ පිහාටු සුදු පැහැති ය. හිස සහ වලිගය තද දුඹුරු පැහැයෙන් යුක්ත ය. වලිගය මධ්යස්ථව දිගු වන අතර, තරමක කුඤ්ඤ හැඩැති වේ. හොට සහ පාදය දීප්තිමත් කහ පැහැයක් ගනියි. කකුල් පෙදෙස පිහාටු රහිත ය. පසුපස ඇඟිල්ලේ ඉතා තියුණු නියපොතු තිබේ. මොවුන්ගේ ඉදිරිපස ඇඟිලිවලින් ලැබෙන ගොදුර නිශ්චලව තබා ගැනීමේ හැකියාව තිබේ. තට්ට රාජාලියාගේ සිරුරේ දිග සෙන්ටිමීටර 70ත් 102ත් අතර වේ. සාමාන්ය පියාපත් මීටර්1.8ත් 2.3ත් පමණ අතර ගනී. මෙම පක්ෂියා මුහුදු වෙරළ , ගංගා , විශාල විල් සහ වගුරු බිම් වැනි ස්ථානවල ජීවත් වේ.
චතුරි ලක්ෂිකා